คือ ขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นกุศลและมหาภูตรูปทั้งหลาย เป็นปัจจัย
แก่จิตตสมุฏฐานรูป ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย.
[542] 12. อกุศลธรรมและอัพยากตธรรม เป็นปัจจัยแก่อกุศล-
ธรรม ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย
คือ ขันธ์ 1 ที่เป็นอกุศล และหทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 3
ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย, ขันธ์ 3 และหทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 1
ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย, ขันธ์ 2 และหทยวัตถุ เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 2
ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย.
[543] 13. อกุศลธรรมและอัพยากตธรรม เป็นปัจจัยแก่อัพยา-
กตธรรม ด้วยอำนาจของนิสสยปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอกุศล และมหาภูตรูปทั้งหลาย เป็นปัจจัย
แก่จิตตสมุฏฐานรูป ด้วยอำนาจของนิสยปัจจัย.

9. อุปนิสสยปัจจัย

มี 3 อย่าง คือ ที่เป็น อารัมณูปนิสสยะ อนันตรูปนิสสยะ
และ ปกตูปนิสสยะ
ที่เป็น อารัมมณูปนิสสยะ ได้แก่